In gesprek met ministerie over toekomst ouderenzorg

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bezocht dinsdag 4 juli verpleeghuis De Boskamp in Epe. Zij gingen in gesprek met onze bestuurder Hendrik Jan van den Berg en de bestuurders van WZU Veluwe en Zorgspectrum Het Zand en met zorgprofessionals over de toekomst van de ouderenzorg. “De zorg moet anders, maar dat willen we wel verantwoord kunnen doen.”

Een open brief aan het ministerie en het zorgkantoor twee weken geleden vormde de aanleiding voor het bezoek. In die brandbrief spraken ouderenzorgorganisaties uit de regio’s Zwolle en Veluwe hun zorgen uit over de toekomst: de werkdruk, het tekort aan medewerkers en de dreiging van dalende tarieven. Nog minder financiële ruimte maakt het werk in en de verandering van de ouderenzorg nog lastiger en onhoudbaar, stellen de zorgorganisaties.

Als antwoord op de gezamenlijke brief bezochten VWS-directeur Langdurige Zorg Michiel Geschiere, programmadirecteur WOZO (Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen) Jan Megens, coördinator Strategie Anno Pomp en clustercoördinator zorginkoop Marijke Zomer WZU Veluwe-locatie De Boskamp. Zij spraken met bestuurders Hendrik Jan van den Berg van Lelie zorggroep, Janine Noordhuis van Zorgspectrum Het Zand en José Geertsema van WZU Veluwe. Lubert Bosman, regiomanager Lelie zorggroep en zorgprofessionals vertelden over de dilemma’s waarmee zij in de dagelijkse praktijk geconfronteerd worden.

Verandering is nodig

Nog niet eerder heeft de vvt-sector zich landelijk en gezamenlijk zo laten horen. De situatie wordt onhoudbaar en gezamenlijk stellen de organisaties de vraag: ouderenzorg, hoe dan? “We dragen het landelijk beleid, we begrijpen allemaal dat verandering nodig is”, zegt Hendrik Jan van den Berg van Lelie zorggroep. “We willen én moeten de zorg voor de toekomst anders inrichten om het met elkaar vol te kunnen houden. Anders komen we in een onhoudbare situatie.”

Te groot en te snel

“We begrijpen dat er een transitie moet komen”, zegt Janine Noordhuis van Het Zand. “En we doen al veel samen, denk bijvoorbeeld aan het Regionaal Coördinatiepunt Zwolle. Maar de gevraagde verandering is te groot en gaat te snel. Als je op een andere manier je personeel moet laten werken, dan heeft het tijd nodig om dat goed te kunnen doen.“

CAO-verhoging

Met ingang van 1 oktober krijgen medewerkers in de vvt meer salaris, de CAO gaat in stappen met 10 procent omhoog. Zeer gegund en gewenst, maar ook problematisch, stellen de zorgorganisaties. Compensatie door de overheid blijft namelijk op dit moment nog uit. Hendrik Jan van den Berg: ”Veel organisaties kunnen dat zelf niet betalen, als de overheid niet bijspringt, leidt dat tot aanzienlijke verliezen.”

Taboes bespreekbaar maken

José Geertsema wijst op het belang van het brede maatschappelijke gesprek over de toekomst. “De onhoudbaarheid van de ouderenzorg vraagt om een goed gesprek met elkaar. Daarin moeten we taboes bespreekbaar maken. Want de onhoudbaarheid en de onbetaalbaarheid, het gevaar van continuïteit van regionale ouderenzorg stelt ons als samenleving de vraag van welke realiteit kunnen we met elkaar nog kunnen uitgaan.”

Het is onverantwoordelijk om dit gesprek alleen bij de zorgprofessionals neer te leggen, benadrukken de organisaties. José Geertsema: “We hebben met elkaar nodig ook dat we een gezond landelijk beleid uit kunnen voeren en daarmee zorgprofessionals kunnen behouden voor de ouderenzorg.”

Open gesprek

Zowel het ministerie als de zorgorganisaties kijken terug op een goed en open gesprek. Een gesprek waarin echt naar elkaar geluisterd is en geprobeerd is te begrijpen waar de pijn zit. De pijn tussen de benodigde verandering die nodig is voor de toekomst, de dagelijkse praktijk van de zorgprofessionals en de uiterst noodzakelijke financiering.