Een luisterend oor en een schoon huis

Een hulp bij huishouden doet veel meer dan schoonmaken alleen. “Voor sommige cliënten ben ik degene in hun leven die ze het vaakst zien. We bouwen een band op en ik kan echt iets voor hen betekenen”, zegt Petrina Wols (30), die werkt als hulp bij huishouden bij Agathos thuiszorg.

“Het mooiste aan het werk in de huishouding vind ik dat ik door een kleine inspanning, het leven van iemand kan veranderen,” vertelt Petrina. “Ik zorg voor structuur, rust en een schoon huis en daardoor kan iemand prettig leven. En als ik help bij het huishouden, heb ik veel tijd om bij mijn cliënten te zijn, hen te leren kennen en een band op te bouwen. Een gesprek gaat gemakkelijk als je aan het stoffen bent of de ramen zeemt. Cliënten willen en durven op zo’n moment hun verhaal aan mij vertellen. Dat vind ik bijzonder.  Mensen zeggen weleens tegen mij: ‘Jij kan toch veel meer dan het huishouden?’ Maar als ik dan uitleg hoe ik van betekenis kan zijn, begrijpen ze hoe belangrijk het werk van een HbH’er is.”

Anders kijken
Petrina neemt haar werk heel serieus en betrekt haar geloof daarbij. Ze probeert bij ieder bezoek te zoeken naar wat God door haar heen kan doen. “Toen ik begon met werken als  hulp bij huishouden, merkte ik dat ik me aan cliënten kon ergeren, terwijl ik dat eigenlijk niet wilde. Ik bad tot God en vroeg Hem wat ik daarmee aan moest. Hij heeft me geleerd dat het niet uitmaakt wat ík van een cliënt vind, maar dat God iemand gemaakt heeft zoals hij of zij is. Dat is genoeg. Nu kijk ik anders. Altijd als ik naar een cliënt toerijd, bid ik tot God: ‘Wat kan ik voor deze cliënt betekenen?’  Lang niet alle cliënten zijn zelf gelovig. Ik zal hen ook nooit mijn geloof opdringen. Maar ik zing wel altijd christelijke liederen en ze weten natuurlijk dat ik bij Agathos werk. Als ik bij hen ben, praat ik niet over God, maar ik denk wel dat ze God door mij heen zien. Ik kijk voorbij een vies huis, onverzorgd uiterlijk of vreemd taalgebruik. En ik laat me niet afstoten door een afstandelijke houding.Ik zorg dat ik op de juiste manier verbinding zoek met cliënten.”

Verbinding maken
Hoe maakt Petrina verbinding? “Door goed te kijken hoe mensen zijn en naar wat hun behoeften zijn. Ik kwam regelmatig het huishouden doen bij een cliënt met dementie. Alleen ze herkende me nooit. Maar ik zing altijd tijdens mijn werk en op een gegeven moment begon ze dat te herkennen. Als ik nu bij haar aanbel, kent ze m’n naam nog steeds niet, maar ze zegt wel: ‘jij zingt altijd!’” Een andere cliënt durft alleen maar op de computer als Petrina ook in huis is. “Als er dan wat gebeurt dat ik niet begrijp, kan ik jou om hulp vragen!” Petrina: “Of als het hem niet lukt om iets uit te printen, dan help ik hem even. Mensen durven ook aan te geven waar ze tegenaan lopen, omdat ze me kennen.” Petrina krijgt ook moeilijke vragen van cliënten. “Vragen over de dood of angst voor eenzaamheid. Ik weet dan ook niet altijd wat ik moet zeggen, maar ik heb geleerd dat luisteren vaak voldoende is. Een luisterend oor en gewoon aanwezig zijn, dat maakt verschil!”
“Er zijn ook mensen die dezelfde reformatorische achtergrond hebben als ik.” weet Petrina. “Als ze daar vragen over hebben, herken ik die vragen en kan ik hen verder helpen. Niet dat ik echt antwoord kan geven. Meestal blijft het bij luisteren en vragen stellen.”

Moeilijk
Petrina maakt ook moeilijke dingen mee. “Ik merk soms dat het niet voldoende is dat ik er ben om het huis schoon te maken en een stukje aandacht te geven. Er is dan veel meer aan de hand. Ik doe wat ik kan, maar als er meer nodig is, bespreek ik dat met mijn collega’s. Ook maak ik officiële meldingen als ik het idee heb dat het echt zorgwekkend is bij cliënten thuis. Als er een kind rondloopt in een luier van gisteren of als er andere verwaarlozing speelt.  We krijgen als hulp bij huishouden ook trainingen over huiselijk geweld en Arbo-omstandigheden, zodat we dingen tijdig kunnen signaleren. Soms moet je echt wel stevig in je schoenen staan! En sommige cliënten hebben het ook nodig om goed te weten wat mijn grenzen zijn.”

Waardevol
De zwaarte van het huishoudelijk werk bij cliënten wordt geïndiceerd door de gemeente. Petrina doet vervolgens de ‘intakes’ bij cliënten. Ze bespreekt in een intake met de cliënt wat de werkzaamheden worden en dat wordt in een plan vastgelegd.  “Ik geef mijn cliënten het vertrouwen dat ze niet iets hoeven te doen dat boven hun macht ligt. Ik kijk daarbij goed wat voor iemand prioriteit heeft en ik let op de hygiëne. Ik wil ook best iets extra’s doen, zoals afval meenemen naar de container. Maar ik kan mijzelf niet in onveiligheid brengen. En ik ga ook geen dingen doen die niet nuttig zijn, zoals het onkruid uit iemands tuin weghalen.”
Daarnaast probeert Petrina te stimuleren dat cliënten zelf dingen blijven doen. “Soms helpt het juist om te stimuleren om sámen iets te gaan schoonmaken. Het maakt iemand waardevol als je doet wat je kan.”

Petrina Wols-Haak (30) werkt sinds 2013 als hulp bij huishouden bij Agathos thuiszorg,  in Krimpen aan den IJssel en Capelle aan de IJssel (en omgeving). Ook doet zij persoonlijke begeleiding bij (nieuwe) cliënten. Petrina werkt 15 uur in de week en komt elke week bij zo'n vijf cliënten thuis.
Dit interview komt uit het Lelie magazine dat in juni 2017 verscheen.
Klik hier om door dit Lelie magazine te bladeren.
Klik hier om het meest recente Lelie magazine gratis aan te vragen.

Petrina zal op deze website maandelijks een blog schrijven over haar werk.